Kloosterrondwandeling Boxmeer

Beschrijving

1

Karmelklooster

Steenstraat 39
5831 JA Boxmeer

Karmelklooster

• Karmelklooster
  Het is te danken aan graaf Albert van den Bergh en gravin Madeleine de Cusance dat er hier een karmelietenklooster staat. Na de Vrede van Münster (1648) was er een verbod in de Republiek op de uitoefening van het katholieke geloof. In Boxmeer golden andere wetten en daarom togen veel katholieken hierheen. De graaf en gravin zagen een mooie kans voor het stichten van een klooster, voor de zielenzorg van deze katholieken. Boven de poort tussen kerk en klooster, zijn de wapens te zien van het paar. Voor een bezoeker werd zo meteen duidelijk wie dit klooster mogelijk had gemaakt. Wat het klooster uitzonderlijk maakt zijn de prachtige, gebrandschilderde ramen, waarschijnlijk ontworpen door Abraham van Diepenbeeck. Op één van de ramen is een wonderlijk tafereel afgebeeld. Uit een kelk op het altaar stroomt bloed. Het verhaal gaat dat rond 1400 een priester twijfelde aan het geloof. Totdat hij tijdens een mis wijn zag veranderen in bloed. Het reliek wordt nog steeds vereerd en tijdens een jaarlijkse processie door Boxmeer gedragen in een vergulde reliekschrijn. Het klooster wordt nog steeds bewoond. Het is ook een centrum van spiritualiteit.
• Sint-Petrusbasiliek
  De Sint-Petrusbasiliek is gebouwd na de Tweede Wereldoorlog, nadat de vorige kerk in 1944 volledig was verwoest. In de crypte zijn de fundamenten van vroegere kerken zichtbaar, de oudste van vóór 1300, een gotische baksteenkerk en een neogotische uitbreiding van 1870.
• Gedenkteken Titus Brandsma
  Schuin tegenover de basiliek kun je de Burgemeester Verkuijlstraat inlopen. Daar staat een gedenkteken van een van de bekendste Nederlandse karmelieten: Titus Brandsma. Deze hoog­leraar en publicist was specialist in middeleeuwse mys­tiek en zelf mysticus. Hij begon zijn Karmelleven in Boxmeer. Als maatschappelijk betrokken priester nam hij initiatieven op het gebied van de katholieke emancipatie, het onderwijs en de journalistiek. Hij was een uitgesproken tegenstander van de opkomende nazi’s. Toen de oorlog was uitgebroken, bleef hij strijden tegen de Duitser bezetter. In 1942 werd hij opgepakt. Hij stierf in concentratiekamp Dachau. In 1985 werd hij zalig verklaard. Op dit moment is het proces van heiligverklaring gaande. In Boxmeer is een plein naar deze dappere karmeliet vernoemd met daarop een gedenkteken.
• Voormalig klooster De Weijer en Weijerpark
  Huis De Weijer werd al in de vijftiende eeuw bewoond door de pastoor. In 1850 ging frater-onderwijzer Jan de Smit het huis bewonen. Hij richtte het in tot een jongenskostschool, St. Chrysostomus geheten. Deze kostschool bleef tien jaar bestaan, tot het overlijden van Jan de Smit. Aan het einde van de negentiende eeuw kocht het kerkbestuur De Weijer en stelde het gebouw ter beschikking aan de Zusters van JMJ (Jezus Maria Jozef). De zusters bouwden het gebouwencomplex in de loop der jaren verder uit. Het werd een combinatie van diverse meisjesscholen: een bewaarschool, een ulo, een lagere school en een landbouw-huishoudschool. De Weijer werd in 1974 verkocht aan de gemeente Boxmeer. Na een grondige verbouwing werd het bestemd tot sociaal-cultureel-educatief centrum.
• Protestantse kerk
  De kerk is gebouwd in 1822 en is een zogenaamde Waterstaatskerk.
• Klooster van Julie Postel
  Julie Postel was een onderwijzeres in het vissersdorp Barfleur in Normandië. Zij gaf les aan kinderen van arme gezinnen en nam wezen op. In 1807 stichtte zij in Cherbourg de Congregatie van de Arme Dochters van Barmhartigheid. In 1859 werd de gemeenschap erkend als een congregatie. De pastoor van Boxmeer verzocht de congregatie zusters te sturen om zieken en stervenden bij te staan. In 1897 kochten zij het verwaar­loosde kasteel Boxmeer. Ze knapten het op en vestigden er een ziekenhuis. Door sterke groei werd dit meermaals uitgebouwd. In 1966 verhuisde het ziekenhuis en kwam op het kasteelterrein een verpleeghuis. Ook het werk van de zusters veranderde. Zij richtten zich meer op missiewerk. De zusters hebben ervoor gekozen de congregatie in Nederland te beëindigen op de plaats waar het begon, in het kasteel in Boxmeer waar nu woonzorgcentrum Sint Anna is gehuisvest. Naast de zusters van Julie Postel wonen hier ook zusters en broeders van andere congregaties. Het terrein is helaas niet te bezoeken.
• Nepomuk kapel
  De Nepomuk kapel dateert uit 1737 en is opgericht om de kapel binnen het kasteel te vervangen. De karmelieten droegen hier de mis op, maar vanaf 1795 mocht dat niet meer. In 1973 is de kapel gerestaureerd en opgenomen als rijksmonument. De Historische Vereniging Nepomuk Boxmeer is hier sinds 1986 gevestigd.
• Juvenaat
  Een juvenaat is een broederschool. Het juvenaat telde zo’n zestien tot twintig leerlingen. Onder hen veel seminaristen (priesterstudenten) die in de ogen van de rector niet aan het studieniveau van de priesteropleiding voldeden, of om een andere reden geen priester of pater maar broeder wilden worden. Het gebouw is in de jaren '50 gebouwd in de stijl van de Bossche School.
• Klooster Elsendael
  In 1666 werd het huis Elsendael in Boxmeer nagelaten om een vrouwenklooster te stichten. De karmelietessen arriveerden in 1672, en begonnen na enkele jaren met de bouw van een klooster. De oostvleugel, de zuidvleugel en de kapel werden gebouwd. In 1720 volgde een uitbreiding met een noord- en westvleugel. Het oude huis werd in 1732 gesloopt. De zusters bewoonden Elsendael ruim drie eeuwen. Ze verlieten het klooster in 1975 en gingen naar het voormalige noviciaatsgebouw aan het Kerkpad. Later verhuisden ze naar kloosterverzorgingshuis Sint Anna aan de Veerstraat. Elsendael is in 2001 gerestaureerd en kreeg een nieuwe bestemming.

11

Karmelklooster

Steenstraat 39
5831 JA Boxmeer

Karmelklooster