Linie 1629 fietsroute

(48,1 km)

  • Download GPX

De fietsroute Linie 1629 volgt de restanten van de aangelegde vestingwerken en voert je langs de meest belangrijke plekken van het Beleg van 's-Hertogenbosch. Ontdek de belangrijke militaire werken uit de Tachtigjarige Oorlog en geniet van de mooie natuur en vergezichten. Gedurende de route zijn voldoende gezellige horecapunten met terras om even te ontspannen en te genieten van een hapje en een drankje. Een prachtige afwisselende route van 49 kilometer door ’s-Hertogenbosch, Heusden, Sint-Michielsgestel en Vught.

Langs de gehele route zijn speciale borden geplaatst met 'Linie 1629’. De route is op elk gewenst punt te beginnen en loopt in een gesloten cirkel om de stad heen. De fietsroute van Linie 1629 heeft twee varianten: de hoofdroute gaat via Kasteel Maurick in Vught. Ook kun je kiezen om via natuurgebied het Bossche Broek te fietsen. Beide varianten zijn via de routeborden te volgen.

Bij …

De fietsroute Linie 1629 volgt de restanten van de aangelegde vestingwerken en voert je langs de meest belangrijke plekken van het Beleg van 's-Hertogenbosch. Ontdek de belangrijke militaire werken uit de Tachtigjarige Oorlog en geniet van de mooie natuur en vergezichten. Gedurende de route zijn voldoende gezellige horecapunten met terras om even te ontspannen en te genieten van een hapje en een drankje. Een prachtige afwisselende route van 49 kilometer door ’s-Hertogenbosch, Heusden, Sint-Michielsgestel en Vught.

Langs de gehele route zijn speciale borden geplaatst met 'Linie 1629’. De route is op elk gewenst punt te beginnen en loopt in een gesloten cirkel om de stad heen. De fietsroute van Linie 1629 heeft twee varianten: de hoofdroute gaat via Kasteel Maurick in Vught. Ook kun je kiezen om via natuurgebied het Bossche Broek te fietsen. Beide varianten zijn via de routeborden te volgen.

Bij de Linie 1629 fietsroute hoort een handige fietskaart, die je kunt bestellen in onze webshop. Volg eenvoudig de fietsknooppunten van nummer naar nummer.

Download de gratis app
Via de camera op je telefoon kun je twee oorlogscorrespondenten uit de 17e eeuw laten verschijnen in Augmented Reality (AR). Deze gidsen maakten het beleg zelf mee en vertellen je over de spannende historische gebeurtenissen. Dat doen zij vanuit het perspectief van de Republiek én de Spaanse Nederlanden. Download hier de app  App store of Android

Dit ga je zien

35
1

Kasteel Maurick

Maurick 3
5261 NA Vught
Verscholen in de natuur en gelegen op een eiland in de Dommel herbergt Kasteel Maurick een à la carte restaurant, brasserie, hotel en een evenementen- en vergadercentrum.
Kasteel Maurick
35 34 62
2

Kanalen Vughtse Heide

Loonsebaan
Vught
In 1629 moest Frederik Hendrik de Dommel afdammen om het ommeland van ’s-Hertogenbosch droog te kunnen leggen.
Kanalen Vughtse Heide
24
3

De Hollandsche Dijk

Rijskampenweg
's-Hertogenbosch
In 1629 stond het water hier wel 3 meter hoog. Hier werd een dijkpad aangelegd.
Doorsnede van de Hollandsche Dijk, detail uit de kaart ‘Expugnatio Sylvae-Ducis’ (Amsterdam 1631). De Hollandsche Dijk
22 21 55
4

Kampement van Pynssen

vlijmenseweg
´s Hertogenbosch
Op deze plek lag in 1629 het kampement van Willem Pynssen van der Aa met 2500 man voetvolk.
Kampement van Pynssen
58
5

Hervormde Kerk Vlijmen

Grote Kerk 22
5251 AA Vlijmen
In 1629 was Voetius veldprediker bij de troepen van Graaf Willem van Nassau-Siegen, Gouverneur van Heusden, tijdens het Bossche beleg.
Hervormde Kerk Vlijmen
57
6

Boerenschans

vlijmense weg
vlijmen
Vanaf de Boerenschans controleerden de Staatse belegeraars het scheepvaartverkeer over de Bossche Sloot en beschermden zij de zuidelijk gelegen Hollandsche Dijk.
Boerenschans
56 46
7

Fort Crèvecoeur

Crèvecoeur 4
5221 CE 's Hertogenbosch
Fort Crèvecoeur moest samen met Fort Orthen de noordkant van Den Bosch beschermen.
Fort Crèvecoeur
48
8

Hoornwerk Henriëttewaard

henriëttewaard
's-Hertogenbosch
Hoornwerk Henriëttewaard maakte deel uit van het kampement van Johann Albrecht (II), Graaf van Solms, dat de Dieze vanaf Fort Crèvecoeur tot het dorp Engelen beschermde.
Hoornwerk Henriëttewaard
9

Rosmolens

kerkhoekweg
's-Hertogenbosch
Op de plaats van de bedrijven aan de overkant stonden 23 rosmolens (door paarden aangedreven molens) in 1629.
Rosmolens
90 91
10

Fort Sint-Anna

heinis
rosmalen
De noordoostelijke punt van de linie uit 1629 werd beschermd door Fort Sint-Anna.
Fort Sint-Anna
81 04 82 79
11

Kampement van Brederode

Keerdijk
Den Dungen
Op deze plek lag het kampement van Johan Wolphert, Baron van Brederode, met 3000 man troepen.
Kampement van Brederode
20 21
12

Hoornwerk Mudakkerse Dijk

Ruimel
Halder
In 1629 lag hier een hoornwerk. Voor de verdediging van de hele linie werden 9 grote forten, 17 hoornwerken en 49 redoutes (uitkijkposten) gebouwd.
Hoornwerk Mudakkerse Dijk
64
13

Afdamming Dommel

Venstraat
Haanwijk
Precies bij dit veerhuis legde men in 1629 een dam in de Dommel om de toevoer van water te stoppen.
Afdamming Dommel
14

Oud-Herlaer

Oud Herlaer 1
5271 TT Sint-Michielsgestel
Oud-Herlaer was een kasteel aan de Dommel, gelegen in het westen van Sint-Michielsgestel, vrijwel tegenover het zich in Vught bevindende Kasteel Maurick.
Oud-Herlaer
63 14
15

Sint-Lambertus Toren

Helvoirtseweg 5
Vught
De Lambertustoren diende in 1629 als uitkijkpost voor Frederik Hendrik.
Sint-Lambertus Toren
16

Fort Isabella

Reutsedijk 7
5264 PC Vught
Fort Isabella is vol in ontwikkeling tot een bruisende locatie met een bijzonder karakter, midden in de natuur. De historie leeft er voort én er is ruimte voor allerlei nieuwe activiteiten en evenementen.
Fort Isabella
23 62 34 36
35

Beschrijving

35

Kasteel Maurik
Een van de oudste ‘militaire’ bouwwerken in Vught is Kasteel Maurick, gelegen op een eilandje bij de Dommel. Waarschijnlijk in de veertiende eeuw gebouwd door Jan Liescap en zijn zoon Gijsbrecht, die beiden ook nauw betrokken waren bij de stad ’s-Hertogenbosch. Het gebouw wordt al in 1312 vermeld. Het is een ‘coulissenkasteel’: imposant van buiten, maar niet echt geschikt om aanvallen te weerstaan. Daarom is het beter te spreken van een adellijk woonhuis. Tijdens het beleg van 1629 verbleef Frederik Hendrik er en fungeerde het dus als hoofdkwartier. Het kasteel ligt aan de rand van Vught, waar in 1629 een groot kampement was aangelegd voor 13.500 manschappen.

Kanalen Vughtse Heide
In 1629 moest Frederik Hendrik de Dommel afdammen om het ommeland van ’s-Hertogenbosch droog te kunnen leggen. Maar daardoor zou zich zoveel water voor de dijk ophopen, dat die zou kunnen doorbreken. Vandaar dat hij twee kanalen over de Vughtse heide (nu grotendeels bos) liet graven om van het water af te komen. Dit lunet heeft een gracht die precies ligt op de plek waar in 1629 een negen meter breed kanaal liep. Op de onderste foto is het hoogteverschil te zien tussen de lunetten.

Fort Isabella
Toen prins Maurits in 1601 en 1603 ‘s-Hertogenbosch aanviel, deed hij dat vanuit Vught ter hoogte van waar nu de Vughterweg ligt. Omdat dit een zwakke plek was in de verdediging, bouwden de Bosschenaren er in 1621 een enorm fort. Dit werd Isabella genoemd, naar de landvoogdes van de Zuidelijke Nederlanden. Het fort werd geroemd om zijn sterkte en grootte. Toch wisten Franse troepen van Frederik Hendrik het in 1629 in te nemen door het voortdurend vanaf een hoogte te beschieten. Een mortier raakte de voorraad buskruit en granaten, waarna het hele arsenaal de lucht in vloog. Het kerkje op het fort raakte zwaar beschadigd, maar het altaar met de kelk erop bleef als door een wonder ongeschonden. Tijdens archeologisch onderzoek zijn in 2019 drie skeletten gevonden van soldaten die vochten tijdens het beleg van ’s-Hertogenbosch. Deze, vermoedelijk Staatse, soldaten zijn gevonden ten zuiden van het hoornwerk in de directe nabijheid van de loopgraven.

Kampement van Pynssen
Op deze plek lag in 1629 het kampement van Willem Pynssen van der Aa met 2500 man voetvolk. De donken (hoogtes) waar in die tijd twee redoutes (uitkijkposten) waren gebouwd, kun je nog steeds zien liggen. Eén aan de overkant van de weg en de andere bij de ingang van het volkstuinencomplex. Op die laatste donk heeft vroeger een kerkje gestaan. Waar de volkstuinen ophouden, lag in 1629 de Schans van Deuteren. Deze Schans en Linie 1629 zijn soms nog zichtbaar in het landschap.

Fort Crèvecoeur
Crèvecoeur werd in 1587 door de Staatsen gebouwd als een (naamloze) schans. Op dit strategische punt kon men de scheepvaart op de Maas en de Dieze controleren. Tussen 1589 en 1600 was de schans afwisselend in Spaanse en Staatse handen. Kort na 1600 werd de schans onder Prins Maurits uitgebreid tot het Staatse Fort Crèvecoeur, als basis voor een aanval op ’s-Hertogenbosch. Tijdens het beleg van 1629 fungeerde het als aanvoerhaven voor de belegeraars. Op het terrein stonden vroeger een kerkje en militaire gebouwen. Nu kun je, het terrein oplopend, nog restanten van de kruithuizen zien.

Huis de Wamberg
In de 16e eeuw werd op De Wamberg een herenhuis gebouwd. In het huidig kasteel zijn daar nog sporen van terug te vinden. 
De boerderij op de foto ligt rechts van u, precies op de plaats van de uitkijkpost in het hoornwerk (verdedigingswerk) uit 1629. Iets ten zuiden daarvan werd de Aa afgedamd, op dezelfde plek waar hij nu nog stroomt. In 1629 stond er bij dit punt een molen. Wat verderop doorsnijdt nu het Máximakanaal de linie. Daar heeft men archeologisch onderzoek uitgevoerd. Precies zoals verwacht vond men er de dijk en de greppels van de circa 45 kilometer lange linie terug. Men beschrijft dat die in drie weken tijd is aangelegd met 28.000 soldaten en 1500 boeren uit de Overbetuwe.

Out-Herlaer
Out Herlaer is nu een boerderij met forse muren. In de stal is nog een schietsleuf te zien omdat het vroeger een imposante Dommelburcht was, ‘een seer out, sterck ghebout casteel’. Al in 1076 wordt het vermeld. Het pand ligt recht tegenover Kasteel Maurick, waar Frederik Hendrik verbleef. Tijdens het beleg sliepen daar de in ballingschap in Nederland verblijvende Frederik V van de Palts, Winterkoning van Bohemen, en zijn vrouw Elisabeth Stuart. Frederik V was een neef van Frederik Hendrik. Het echtpaar was weken te gast samen met veel andere notabelen die de krijgskunst wilden afkijken. Niemand geloofde namelijk dat Frederik Hendrik ‘s-Hertogenbosch kon overwinnen. Het lukte hem toch. In 1736 was het kasteel zo in verval geraakt dat men er een boerderij van maakte.

35
  • 35
  • 35
  • 34
  • 62
  • 24
  • 22
  • 21
  • 55
  • 58
  • 57
  • 56
  • 46
  • 48
  • 90
  • 91
  • 81
  • 04
  • 82
  • 79
  • 20
  • 21
  • 64
  • 63
  • 14
  • 23
  • 62
  • 34
  • 36
  • 35