Van meesterschilders tot masterchefs in en om ’s-Hertogenbosch

Trots kijkt hij uit over het plein. Een palet in zijn ene hand, een kwast in de ander. De middeleeuwse meesterschilder Jheronimus Bosch, de beroemdste ‘zoon van ’s-Hertogenbosch’, is vereeuwigd op de Markt. De plek waar ik mijn bezoek aan de Brabantse hoofdstad begin en de start van een tweedaags bezoek vol kunst, cultuur én bourgondisch genieten.

Geregeld kom ik in ’s-Hertogenbosch, meestal voor een middagje winkelen of gezellig etentje. Maar wat weet ik eigenlijk echt van deze stad? Nog niet veel, zo blijkt. Want aan het standbeeld van de beroemde kunstschilder op de Markt ben ik altijd voorbijgelopen. Dit keer bekijk ik de stad eens met heel andere ogen. Gewapend met de Erfgoed ’s-Hertogenbosch Route App wandel ik in anderhalf uur langs de hoogtepunten van de stad, natuurlijk met de nodige tussenstops.

Zo wandel ik vanaf de Markt via de stadswallen richting Uilenburg. Een wijk die ik nooit eerder bezocht en toch het mooiste stukje centrum blijkt te zijn. Ooit was dit een wijk vol pakhuizen en bedrijvigheid, nu is het een verademing om vanuit de drukke winkelstraten door de idyllische steegjes te struinen. Uilenburg blijkt een wijk vol verborgen pareltjes. Rondvaartbootjes dobberen op de Binnendieze als ik langs boetiekjes en antiekwinkels loop en even binnen gluur bij Brouwerij Boegbeeld; de plek waar brouwer Janneke haar iconische ‘Kut Bier’ brouwt.

De route voert je vanzelf langs bijzondere binnentuinen, zoals de voormalig kloostertuin Stadspark Mariënburg en de Jeroen Bosch tuin. Deze ‘Tuin der Lusten’ vol weelderige rozenstruiken en kleurrijke schilderingen is een verwijzing naar het wereldberoemde drieluik van de Bossche schilder. Het kunstwerk hangt tegenwoordig in het Prado in Madrid, maar ook in ’s-Hertogenbosch kan je genieten van zijn schilderkunst.

Even pauzeren? Om de hoek van het Begijnstraatje vind je de kleurrijke Eetbar DIT, met fijn terras.

Voor schilderkunst wandel je via de Sint-Janskathedraal naar het museumkwartier. Hier, in het Noordbrabants Museum, ontdek je het verhaal van Jheronimus Bosch en krijg je via zijn werken en dat van andere kunstenaars ook een bijzonder kijkje in de historie van de stad. Het Noordbrabants Museum toont daarnaast werken en objecten die samenhangen met de provincie. Daarin mag Van Gogh natuurlijk niet ontbreken. Bij de Van Gogh expositie maak je een reis door zijn leven, vanaf zijn opkomst als ‘Brabants schildersmènneke’ tot wereldberoemde meesterschilder. Een bijzonder inkijkje met originele werken en een indringende presentie over Van Gogh’s fascinatie voor het boerenleven, voorzien van prachtige teksten door Marieke Lucas van Rijneveld. 

In het museum, maar ook via de vele monumenten in de binnenstad, komen de voetsporen van Jeroen Bosch en Van Gogh als Brabantse iconen tot leven. Even genoeg schilderkunst gezien? Dan heeft ’s-Hertogenbosch nog veel meer in petto. Ik vervolg mijn wandeling richting de Tramkade, want op de plek waar voormalig mengvoederfabriek De Heus stond, vormen fabriekshallen en silo’s tegenwoordig dé culturele hotspot van de stad.

De temperatuur tikt de 25 graden aan als ik via de Waterkant (ook een tussenstop waard!) de Tramkade bereik. Hier betekent dat: voetjes in het zand, muziek aan en koude biertjes paraat. Aan de Diezekade is het genieten bij Costa del Silo of Barkade en bij de Bossche Brouwers wordt alles klaargezet voor weer een avondje gezelligheid. Sla ook het Werkwarenhuis niet over: een creatieve ontmoetingsplaats waar je onder andere terecht kunt bij restaurant van Aken. In de kenmerkende roze fabriek neem je plaats op meubels van Piet Hein Eek, eet je van design borden maar geniet je vooral van de fijne vibes in dit creatieve stukje ’s-Hertogenbosch.

Tijd om naar mijn accommodatie te gaan voor dit weekend in ’s-Hertogenbosch. Ik overnacht bij de Soete Moeder; een uniek kloosterhotel waar je je even ver van de drukte waant maar tegelijkertijd ook vlak bij de binnenstad bevindt. In één van de 24 kamers vang je als gast nog echt een vleugje van de bijzondere historie op, terwijl je ook volop geniet van een comfortabele hotelovernachting. Wakker worden doe ik hier met een huisgemaakt ontbijtje in de kloostertuin en een kaart van de omgeving op tafel. Want vandaag verlaat ik de stad en ga ik op ontdekking in de omgeving.

Een grote plus aan ’s-Hertogenbosch is namelijk de ligging, te midden van uitgestrekte natuurgebieden, kastelen, forten en mooie dorpen. Dat maakt de bestemming ideaal om een dagje stad te combineren met een dag op pad in de omgeving. En dat doe ik niet per auto of fiets, maar met een e-chopper. Deze milieuvriendelijke scooter met ultra-dikke banden en een snelheid van max 25 km/u brengt je op een bijzondere én ontspannen wijze op de leukste plekjes rondom de stad. Ik kies voor een route richting Kasteel Heeswijk naar food hotspot De Noordkade in Veghel.

En zo zoef ik vanaf de Soete Moeder op mijn e-chopper eenvoudig over de fietspaden en maakt het centrum al gauw plaats voor een groene omgeving. Ik volg het water van de Aa, koers een stukje over onverharde paden nabij Landgoed de Wamberg en passeer de Meiereijsche Museumboerderij, waar je kunt zien hoe het boerenleven in de Brabantse Meierij eraan toe ging rond 1900. Snel daarna zie ik Kasteel Heeswijk voor me opdoemen. Met uitzicht op het bijna 1000 jaar oude kasteel en omringd door de mooie kasteeltuinen, geniet ik op het terras van een koel drankje. Het kasteel is tevens een Natuurpoort, waarvandaan mooie wandelroutes door de omgeving zijn uitgestippeld.

Tip: e-choppers zijn net als elektrische fietsen voorzien van een accu. Je kunt ze daarom ook eenvoudig opladen bij e-bike oplaadpunten onderweg. Bij alle Brabantse fietscafés vind je zo’n punt, waaronder ook bij Kasteel Heeswijk.

Vanuit Heeswijk is het nog een kleine 10 kilometer naar de Noordkade. Onderweg maak ik nog een tussenstop bij de Kilsdonkse Molen, die vandaag volop in bedrijf is. Na een prachtige route door het groene landschap kom ik rond lunchtijd aan in een heel andere setting. Uit deze ooit verlaten industriële zone in Veghel is een creatief bolwerk opgestaan waar je je kan vermaken met kunst, cultuur en heerlijk eten op een unieke plek. Het is de Tramkade in het kwadraat; met torenhoge fabriekshallen waarin mooie ondernemers nu de sterren van de hemel koken, gin brouwen, koffie branden en muziek maken.

Een wandeling door het doolhof aan hallen, trappen en gangen is een feestje, want overal gebeurt wel iets. Houd je ogen onderweg open, want de historie van deze plek is nog overal terug te vinden. Tussen palmbomen spot ik delicatessewinkels, in de kelder tref ik Schouten distillery en bij de Afzakkerij bewonder ik het interieur waarin materialen uit de fabriek een tweede leven hebben gekregen. In de Proeffabriek schuilt echt overal een verhaal. Loop daarom binnen voor een praatje met de enthousiaste ondernemers of download de app Proeffabriek Audiotour!