Op avontuur in en rondom de Brabantse kastelen

Op een kwartier rijden van de historische stad ’s-Hertogenbosch vind je Kasteel Heeswijk. Met een prachtige ophaalbrug, gracht, kasteeltorens, strak aangelegde tuinen en bovendien een fantastisch interieur. Het kasteel is open voor bezoek en kinderen ontdekken de schatten van het kasteel met een leuke speurtocht. Op het landgoed zelf is het ook heerlijk wandelen en fietsen. Kasteel Heeswijk is een officiële Natuurpoort en ligt tevens aan de Kloosterrondwandeling Heeswijk-Dinther. Bij de Barones in Het Koetshuis, is dé plek om te genieten van een kop koffie, lunch of een drankje. Hier voelen fietsers zich bovendien extra welkom; dit is een officieel Brabants Fietscafé.

Een kleine 10 minuten rijden vanaf ’s-Hertogenbosch, vind je nog zo’n parel. In Vught ligt Kasteel Maurick. Verscholen in de natuur en gelegen op een eiland in de rivier De Dommel. Via de ophaalbrug wandel je over de slotgracht de binnenplaats van het kasteel op. Om het kasteel van binnen te zien, reserveer je een tafeltje bij à la carte restaurant Hendrik van Maurick of brasserie Catharina. Maak je bezoek compleet met een overnachting in één van de drie suites. Of maak een wandeling door de bosrijke omgeving van het kasteel om vervolgens in de tuin te genieten van een luxueuze picknick. 

In het centrum van Helmond ligt Kasteel Helmond. Met stevige torens, dikke muren, een gracht en ja, ook een echte kasteeltuin. In deze grootste waterburcht van Nederland, waar ook Museum Helmond is gevestigd, ontmoet je kasteelbewoners uit vroegere eeuwen en beleef je het kasteelverhaal. Hoe werd het kasteel gebouwd, hoe fungeerde het tijdens oorlogen en hoe leefden de bewoners? Kinderen verkleden zich als prinses of ridder en gaan zo op ontdekkingstocht door het kasteel. Tijdens de zoldertour ‘Kasteel in brand!’ dwaal je over de eeuwenoude zolder van het kasteel. Schaduwen en stemmen voeren je langs authentieke kasteelelementen en vertellen je over de grote brand in 1549.

Op 20 minuten rijden van Eindhoven ligt Kasteel Heeze. Dit Rijksmonument bestaat uit twee delen; het middeleeuwse slot Eymerick en het nieuwere 17de eeuwse kasteel, beide met hun eigen binnenplaats. Het interieur bestaat uit vrijwel volledig authentiek meubilair, wandtapijten, stoffering en uit een collectie schilderijen. Het kasteel is niet vrij te bezoeken, maar op woensdagen en zondagen kun je mee met een rondleiding van een gids. Het bezoek aan het kasteel is goed te combineren met een wandeling of fietstocht door de prachtige omgeving. Zo brengt de TOP Natuur Fietsroute Strabrechtse Heide je langs het kasteel, maar ook door de Hubertusbossen en over de Strabrechtse Heide.

Het Kasteel van Loon op Zand, ook wel het Witte Kasteel genoemd, ligt op een paar minuten rijden van Nationaal Park de Loonse en Drunense Duinen. Het is een landhuis met een gracht eromheen, waar nu exposities en concerten worden gehouden en waar je ook terecht kunt voor een rondleiding. De oude verdedigingswallen, de kruidentuin, moestuin, bloementuin en boomgaard met hoogstam fruitbomen van oude rassen maken een bezoek meer dan waard. Het Witte Kasteel speelt ook een grote rol in het spannende streekverhaal De bende van de Witte Veer. Ontdek het verhaal en geniet van de prachtige natuur met de gelijknamige fietsroute geheel in het teken van deze Sage.

De geschiedenis van Kasteel Dussen, dichtbij Nationaal Park de Biesbosch, gaat terug tot de 14e eeuw. Het kasteel is niet heel groot, maar wel heel charmant. Met bijvoorbeeld de binnenplaats omsloten door een bijzondere zuilengalerij. Het kasteel is niet vrij te bezoeken, maar je kunt wel een rondleiding krijgen. Ook worden er activiteiten georganiseerd, zoals concerten en toneelvoorstellingen. Een bezoek aan het kasteel is goed te combineren met een dagje Biesbosch. Bezoek het Biesbosch MuseumEiland, maak een vaartocht of fiets de TOP Natuur Fietsroute Biesbosch.

In het centrum van Breda, aan het Kasteelplein, ligt het Kasteel van Breda. Vroeger woonden hier De Heren van Breda, telgen uit het vorstenhuis Oranje-Nassau. Nu is de Koninklijke Militaire Academie (KMA) hier gevestigd. Het Kasteel is daarom alleen toegankelijk tijdens rondleidingen, georganiseerd door VVV Breda. Vanuit Park Valkenberg heb je bovendien een schitterend zicht op het hoofdgebouw. Het kasteel ligt op de route van het Zuiderwaterlinie wandelpad, een unieke ketting van 11 Brabantse vestingsteden en hun ommeland, verbonden door het typisch Nederlandse verhaal van verdedigen met het water. Op de fiets ontdek je de stad bijvoorbeeld met de Van Gogh fietsroute Breda.

Kasteel Tongelaar en Boerderij de Benedenhof in Mill liggen op het prachtige Landgoed Tongelaar van Brabants Landschap, in het Land van Cuijk, tegen Gelderland aan. Het is er on-Nederlands stil, je waant je hier zo op het Franse platteland. De kasteelburcht is op woensdagen en zondagen open voor een bezoek. Je kunt hier heerlijk lunchen en op het landgoed is zelfs een vakantieboerderij. Een bijzondere tussenstop op bijvoorbeeld de route van het Kloosterpad, etappe Velp – Sint Agatha.

Kasteel Boxmeer, gelegen tegen de grens met Duitsland en de provincie Limburg, kent een bewogen geschiedenis. De vesting, op een voormalig eiland aan de Maas, werd eeuwenlang herhaaldelijk belegerd, vernield en weer opgebouwd. Tegenwoordig wordt de rijke historie van het kasteel, zijn voormalige adellijke én zijn huidige religieuze bewoners belicht. Het Kasteelmuseum is op de eerste zondag van de maand geopend. Een mooie tussenstop op bijvoorbeeld de route van het Kloosterpad, etappe Sint-Agatha – Boxmeer.

Provincie Noord-Brabant kent nog veel meer kastelen. Zo zijn Kasteel Bouvigne in Breda (foto) - op de route van TOP Natuur Wandeling Mastbos - Kasteel Geldrop, Kasteel Asten en Kasteel Nemerlaer in Haaren ook deels te bezoeken. Kasteel Nemerlaer is bovendien een Natuurpoort en hét startpunt voor een prachtige wandel- of fietstocht door Landgoed Nemerlaer, de Kampina of de Oisterwijkse Bossen en Vennen.

Niet toegankelijk voor publiek, wel stuk voor stuk schitterende plaatjes, zijn Kasteel Stapelen in Boxtel (foto), Kasteel Croy in Aarle-Rixtel op de route van het Kloosterpad, etappe Aarle-Rixtel - Eindhoven, Kasteel Henkenshage in Sint-Oedenrode langs het Brabants Vennenpad, Kasteeldomein Haageind in Deurne en Kasteel Gemert.