Lezing: Klompennijverheid in Liempde

Op maandag 26 februari a.s. organiseert Erfgoedvereniging Kèk Liemt een lezing over het ontstaan en de betekenis van de klompennijverheid in Liempde. Deze lezing wordt verzorgd door Jos Nijssen. Tegelijkertijd geeft Henk van der Velden een demonstratie in het Klompenmakershuisje van D’n Liempdsen Herd. Beiden zijn nazaten van een klompenmakersfamilie. Het programma start om 19.30 uur in D’n Liempdsen Herd, de toegang is gratis.

Populieren

Klompen worden gemaakt van populieren- en in mindere mate van wilgenhout. De omgeving van Liempde, met zijn vochtige leemhoudende bodems, is zeer geschikt voor de productie van deze boomsoorten. Rond 1770 werd de Canadese populier ingevoerd. Deze kanidassen groeien snel en recht en verdringen de inheemse soorten. Door het voorpootrecht groeien er veel populieren langs wegen en weilanden. Er worden veel gronden ontgonnen en met populieren beplant.

Nijverheid

Klompen zijn van oudsher een betaalbaar schoeisel vergeleken met leren schoenen. Ze zijn sterk, waterdicht en warm in de winter. Klompen werden eerst geproduceerd in de vorm van huisnijverheid als bijverdienste in de lange wintermaanden. Na 1870 werd het een nijverheid. In 1890 kent Liempde 29 klompenmakerijen waar 232 mensen werken. Zij maken werkdagen van tien tot twaalf uur. De klompenmakers waren afhankelijk van de prijs van het hout, van de concurrentie vanuit België, van de luciferfabrieken en van de vraag van handelaren uit Noord- en Zuid-Holland, waar de grootste afzet buiten de regio plaatsvond. De Eerste Wereldoorlog was een bloeiperiode door de grote vraag naar klompen vanuit het leger en het wegvallen van de buitenlandse concurrentie. In de crisisjaren daarna viel de vraag sterk terug, mede door de machinale productie van schoenen die meer als een luxeproduct gezien werden.

In 1929 komt er elektriciteit in Liempde. Een aantal bedrijven gaat machines gebruiken. Veel bedrijven stoppen, waardoor het aantal arbeidskrachten afneemt. In 1984 zijn er nog vijf bedrijven over, waarvan de laatste in 2024 stopt.

Klompenmakershuisje

Het klompenmakershuisje dat jarenlang aan de Nieuwstraat stond, is in de tuin van D’n Liempdsen Herd opnieuw opgebouwd en ingericht met oude klompenmakerswerktuigen. Henk van der Velden heeft zich het vak van klompenmaker eigen gemaakt en geeft een demonstratie van de productie van klompen uit bollen kanidassenhout.

De lezing wordt gehouden op 26 februari 2024 in D’n Liempdsen Herd, Barrierweg 4 in Liempde. Aanvang 19.30 uur, inloop vanaf 19.00 uur. De toegang is gratis.