Slalommen langs de blikvangers van de Brabantse Wal

Deze zomer verzamelde ik al heel wat mooie herinneringen in Brabant. In vier verhalen deelde ik mijn belevenissen tijdens de zoektocht naar avonturen dicht bij huis. Van de Pelgrimsroute naar de Kampina tot de Van Gogh fietsroute naar Nuenen en van Land van Cuijk tot in het hart van de Biesbosch. Wat nog ontbrak was het uiterste westen. Voor deze laatste trip van Backpacken in Brabant volg ik daarom de Brabantse Wal, een uniek Natura 2000-gebied met forten, vergezichten en voor mij onbekende natuurgebieden.

Hoogteverschillen tot wel 20 meter boven NAP? Ik wist niet dat het bestond, maar wanneer ik in Bergen op Zoom op de fiets stap staan dit soort on-Nederlandse uitzichten me toch echt te wachten. Ingeklemd tussen Zeeland en de Belgische grens ligt de Brabantse Wal: een gebied waar de hoger gelegen zandgronden overgaan in zeekleipolders. Het meest opvallende stuk is de steilrand, die van het noordelijke Steenbergen naar de Belgische grens slingert via Bergen op Zoom, Woensdrecht, Hoogerheide en Ossendrecht. En die route leg ik in twee dagen af, per fiets via vele tussenstops richting Grenspark Kalmthoutse Heide.

Naline heeft haar fietsroute uitgestippeld met deze fietskaart van VVV Brabantse Wal. Bekijk haar knooppuntroute: 

Open fietsroute

Startpunt Bergen op Zoom

Precies een jaar geleden maakte ik voor het eerst kennis met Bergen op Zoom. Een dag lang struinde ik door de knusse straatjes in het centrum, beklom de 183 treden van ‘De Peperbus’ en genoot van een memorabele lunch bij Hemmingway, gelegen in Hotel de Draak –het oudste hotel van Nederland. Die ene dag was te kort om ook de omgeving te verkennen en daarom ben ik nu terug. Vanuit het centrum stap ik op de fiets en volg een knooppuntenroute die me dwars door de groene buitengebieden leidt.

Al binnen een paar minuten bevind ik me midden in de bossen van Landgoed Lievensberg. Een gebied waar van alles te beleven valt. Van een klimbos tot een blotevoetenpad en de leuke zelfpluktuin Frankenfruit van de familie Franken. Aan groenten en fruit van lokale boeren is hier sowieso geen gebrek, want fietsend langs boerenerven word je overal verleidt met aardbeienautomaten en landwinkels vol verse producten (inclusief de beroemde asperges wanneer het de juiste tijd van het jaar is!). Ideaal om een paar kilometer later van je buit te genieten bij het verrassend mooie Landschapspark Bergse Heide.

  • Bergen op Zoom - Uitzicht vanaf de Peperbus
  • Bergse Heide

Fort de Roovere en de Pompejustoren

Al gauw kom ik aan bij een iconische bezienswaardigheid langs de Brabantse Wal: Fort de Roovere. Een plek waar ik al vaak foto’s van heb gezien maar die met eigen ogen toch nog indrukwekkender is. Fort de Roovere is een van de grootste forten aan de West Brabantse Waterlinie. Blikvanger is de uitkijktoren Pompejus; niet alleen vanwege het uitzicht op 25 meter hoogte, maar ook omdat de toren zelf een waar kunstwerk is. Eenmaal boven zie je ook de andere attractie in dit gebied: de Mozesbrug. Over deze zogenaamde loopgraafbrug wandel je met droge voeten dwars door het water. 

  • Fort de Roovere met de Pompejustoren
  • Pompejustoren
  • Mozesbrug Halsteren

Zomer in de stad

Voor mij is Fort de Roovere het noordelijkste puntje van mijn fietsroute. Vanaf hier maak ik langzaam mijn weg richting het zuiden. Langzaam ja, want Bergen op Zoom heeft nog een troef die ik tijdens mijn vorige bezoek heb moeten missen: de Binnenschelde! Met de zon hoog aan de hemel navigeer ik via de waterschans naar de boulevard, waar me serieus zomerse taferelen staan te wachten. Op de recreatieplas schieten windsurfers en zeilers voorbij, terwijl er op het strand volop vakantie wordt gevierd op de terrassen. Met mijn voeten in het zand geniet ik van een lunch bij het Strandhuys voordat ik mijn weg vervolg.

  • Binnenschelde Bergen op Zoom
  • Lunch Strandhuys Binnenschelde Bergen op Zoom

Tussenstops langs de Brabantse Wal

Vanuit Bergen op Zoom is het rechtstreeks nog geen half uurtje naar mijn eindbestemming voor vandaag, maar de Brabantse Wal zit vol bezienswaardigheden. Langer dan een kwartiertje op de fiets zit ik nooit, want steeds is er wel iets moois om voor te stoppen. Allereerst bezoekerscentrum de Kraaijenberg, met een uitkijktoren en uitzichten over het Markiezaatsmeer. Het hoogteverschil in het landschap is hier duidelijk zichtbaar!

Niet veel verder kom ik langs nog een blikvanger in het gebied: Landgoed Mattemburgh. En dan niet alleen het statige landhuis maar vooral ook het landgoed daaromheen. Hier vind je misschien wel de mooiste stijltuin van Nederland, met vrij toegankelijke wandelpaden langs vijvers, standbeelden en verrassende doorkijkjes. Een bezoek aan de chique tuinen kan je bovendien combineren met het oudste bosreservaat van Nederland. Op het landgoed kan je uren ronddwalen maar ik vervolg mijn weg naar Woensdrecht. Als je de fietsknooppunten volgt kom je vanzelf een bordje tegen dat het uitzichtpunt aan de Fortuinstraat aanwijst. Op een van de hoogste delen van de steilrand heb je een mooi uitzicht over de polders.

  • Landgoed Mattemburgh
  • Landgoed Kraaienburg
  • uitzichtpunt Woensdracht

Via Hoogerheide kom ik aan het einde van de middag aan bij mijn bestemming voor vandaag Ossendrecht, gelegen aan de rand van Grenspark de Kalmthoutse Heide, dat ik morgen te voet ga verkennen. Bebouwing is hier schaars en ik ben overal omringd door bossen.

  • Volksabdij Ossendrecht
  • Uitkijkpunt Volksabdij Ossendrecht
  • Wandelroute Volksabdij Ossendrecht

Wandelen op de grens bij de Kalmthoutse Heide

Het natuurpark bevindt zich deels op Nederlands en deels op Vlaams grondgebied en beslaat ruim 60 km2. Verspreidt door het gebied zijn 25 wandelroutes uitgestippeld, variërend van 1,7 tot 24 kilometer lengte.

  • Terras restaurant de Blauwe Pauw bij Volksabdij Ossendrecht
  • Wandelroute Grenspark Kalmthoutse Heide

TOP Natuurroute

Het Grenspark staat bekend om het afwisselende landschap met bossen, vennen, heide en duinen. Ik besluit de TOP Natuurroute Grenspark Kalmthoutse Heide te volgen: de meest gevarieerde route door het gebied, zodat ik van alles wat kan zien. En deze tocht blijkt niet voor niets aanbevolen. Met 6 kilometer is de wandeling heel haalbaar, ook op zo’n warme dag als vandaag, en die kilometers tonen me ook nog eens de mooiste delen van het natuurgebied. Het ene moment fotografeer ik paddenstoelen en bramen tussen de hoge bomen en een paar minuten later sta ik tot mijn enkels in het stuifzand. Waar de duinen overgaan in vennen lijkt het even alsof ik niet op de grens tussen Nederland en België sta maar midden op de Afrikaanse savanne ­–alleen de rondstappende zebra’s en giraffen ontbreken.

De wandelroute is gemarkeerd door middel van rode bordjes met een mier en begint en eindigt bij Pannenkoekenhuis De Heusche Bollaert. Na afloop van de wandeling geniet ik daar nog even na. Weer een stukje Brabant dat ik niet kende maar waar ik ongetwijfeld nog naar terug zal keren.

Bekijk hier de fietsroute van Naline:

Open fietsroute

  • Wandeling Grenspark Kalmthoutse Heide
  • Duingebied Kalmthoutse Heide
  • Grenspark Kalmthoutse Heide
  • Grenspark Kalmthoutse Heide

Backpacken iets wat je alleen op verre reizen doet? Nee hoor, helemaal niet! Doe die rugzak om en ontdek hoe mooi en verrassend Noord-Brabant is. Naline, van online reismagazine Stop and Stare, ging alvast op pad en deelt haar ervaringen met ons.