Smokkelroute De Groote Heide: de smokkelaar | Verhalen aan de Grens
Ontdek het smokkelverleden van natuurgebied De Groote Heide.
Startpunt: vanaf jouw locatie
Bekijk alle 7 foto's
Met deze fietsroute van 44 kilometer ontdek je natuurgebied De Groote Heide. De route neemt je mee over de grens en laat je het verhaal van een commies (douanier) óf een smokkelaar in de jaren ‘30 beleven. Dit is de route van de smokkelaar. Ga voor de route van de commies naar deze pagina.
De route start bij het smokkel- en grensmuseum en komt daarna langs meerdere oude smokkelp…
Met deze fietsroute van 44 kilometer ontdek je natuurgebied De Groote Heide. De route neemt je mee over de grens en laat je het verhaal van een commies (douanier) óf een smokkelaar in de jaren ‘30 beleven. Dit is de route van de smokkelaar. Ga voor de route van de commies naar deze pagina.
De route start bij het smokkel- en grensmuseum en komt daarna langs meerdere oude smokkelpaadjes, douanekantoren, grenspalen en grensovergangen. Allen iconische onderdelen binnen het smokkelverhaal rondom de grens tussen Brabant en België. Het gaat om een gevarieerde route waarbij je een mooie verbinding hebt tussen stad, land, Nederland én België. Je doorkruist ongerepte natuur en komt langs gezellige dorpjes die bekend staan om hun smokkelverleden. Ontdek het kat- en muisspel in het grensgebied van De Groote Heide en treedt met deze fietsroute van ca. 44 kilometer in de voetsporen van de smokkelaar.
Stap af en ontdek...
Maak jouw fietsavontuur compleet en laat je bij diverse ondernemers langs de route verrassen door speciale producten, acties en arrangementen in het teken van deze route.
- Smokkelkistje van Borrelbar KikkerOp en Brasserie De Kapetulie: een kistje met vijf verschillende biertjes.
- Smokkelijs van Mamma Mia: mascarponeijs met gestoofde peertjes, stroopwafel en karamel. Ijs met een knipoog naar de boter- en suikersmokkel.
- Smokkelbier van Stoombierbrouwerij De Pimpelier: speciaal voor de lancering van de Smokkelroute ontwikkeld.
- Smokkelgebakje van 't Kluutje, samen met Bakkerij Rooymans: een overheerlijke chocoladebol gevuld met koffiemousse.
- Smokkellikeur van Fruitbedrijf Jan Janssen en snoepwinkel 't Kluutje: een likeurtje op basis van blauwe bessen en een likeur met de smaak van boterbabbelaar.
- Smokkelthee van Het Zuyderblad: speciaal voor de lancering van de Smokkelroute ontwikkeld.
Over deze route
Deze fietsroute is gemaakt door VisitBrabant Routebureau. De route is uitgezet via het Brabantse fietsknooppuntensysteem. Fiets eenvoudigweg van het ene naar het andere genummerde knooppunt. Pijlen wijzen je de weg tussen de knooppunten. Klopt er iets niet aan de bewegwijzering van de route? Geef dit aan ons door via visitbrabant.com/meldpunt. Je kunt ook bellen naar 0800-4050050 (gratis).
Routekaart
Bekijk deze routepagina op je telefoon of download het GPX-bestand. Wil je op pad met een papieren kaart? Van deze themaroute is een routebrochure beschikbaar, download deze hier. De routebrochures zijn ook te verkrijgen bij o.a. de VVV in Cranendonck en de VVV in Hamont-Achel.
Verhalen aan de Grens
Verhalen aan de Grens toont de veelzijdigheid van de provincie Brabant op unieke wijze. Brabant ligt namelijk zowel op de grens van Nederland en België als tussen provincie Limburg, Zeeland, Zuid-Holland en Gelderland. De grens heeft een rijke historie met verhalen over smokkelen, gesloten grenzen en grenzeloze samenwerkingen. Het is niet voor niets dat deze grens altijd een belangrijke rol heeft gespeeld in het leven van de Brabander. Belevingsroutes die zijn ontwikkeld binnen dit thema, tonen het verhaal rondom de Brabantse grens en het onbegrensde karakter van de provincie. Bekijk ze allemaal via visitbrabant.com/verhalenaandegrens.
Over De Groote Heide
Ontdek De Groote Heide; een uniek grensoverschrijdend gebied in Cranendonck, Eindhoven, Heeze-Leende, Valkenswaard, Hamont-Achel en Neerpelt. Het landsgrensoverschrijdende gebied De Groote Heide is binnen Noord-Brabant een topgebied voor natuur, toerisme & recreatie. Met 6000 ha aaneengesloten natuurgebieden met diep paarse heide, fris groene bossen, beken, riviertjes en vennen, maar ook vele bijzondere cultuurhistorische (ver)gezichten maken De Groote Heide een unieke omgeving.
-
Bewegwijzering verhalen aan de grens
Routepaal naast grenspaal met fietsende mensen op de achtergrond
Bewegwijzering verhalen aan de grens
Routepaal naast grenspaal met fietsende mensen op de achtergrond
Aanvullende route informatie
Voor deze route hebben we meer informatie beschikbaar.
Download belevingsverhaal-
Webshop routekaarten
Webshop routekaartenKoop hier thema- en knooppuntkaarten.
-
Meldpunt routes
Meldpunt routesIets niet in orde op de route? Meld het hier.
Dit ga je zien
Schutstraatje 20d
6021 CC Budel
Navigeer naar startpunt
Startpunt
Smokkel- en Grensmuseum Cranendonck
Schutstraatje 20d
6021 CC Budel
Navigeer naar startpunt
Smokkel- en Grensmuseum Cranendonck
Het Smokkelmuseum is tijdelijk gesloten vanaf 1 december 2023, wij ontvangen u weer graag medio mei 2024. En heten wij u welkom op de nieuwe locatie1
Smokkel- en Grensmuseum Cranendonck
Smokkel en Grens museum Cranendonck
Schutstraatje 20d
6021cc Budel
Toegangspoort Baronie van Cranendonck
In het hart van de gemeente Cranendonck ligt het Cranendonckse bos, met daaromheen een bijzonder cultuurlandschap: de Baronie van Cranendonck.
Toegangspoort Baronie van Cranendonck
Cranendonck 1
6027 RK Soerendonk
Borrelbar KikkerOp
Tussen de monumentale panden, in de meest karakteristieke straat van Maarheeze, vind je de zeer kindvriendelijke en gastvrije Borrelbar KikkerOp.
Voormalige dorpswinkel en drogisterij
Deze vroegere winkel stond bekend als verdeelpunt van gesmokkelde levensmiddelen.
Beek De Strijper Aa
Een beek via welke regelmatig koeien de grens over gesmokkeld werden.
Kunstwerk voormalig boterfabriek en St. Corneliuskapel
Kunstwerk op het middelpunt van de kleinste woonkern van gemeente Cranendonck.
Kunstwerk voormalig boterfabriek en St. Corneliuskapel
St. Cornelisplein
Gastel
Den Ezel
Rijksgrenspaal 174 en Admiraliteitspaal (douanepaal)
Den Doodendraad
Om te voorkomen dat spionnen, verzetslui, smokkelaars en vluchtelingen ongezien de grens over konden tijdens de Eerste Wereldoorlog, legden de Duitse1
‘Den Dubbele Paol’ (De Dubbele Paal)
Rijksgrenspaal 176 met Baroniepaal
Voormalige Grenskapel
Midden in het heidegebied ligt afgelegen tussen een aantal vennen nog het restant van wat eens een schuilkerk was.
De Achelse Kluis
Dit is hét startpunt voor een fijne wandel- of fietstocht door het Leenderbos, de Groote Heide of over de Beverbeekse Heide. Begin met een kijkje in1
Douanewoningen De Acht Zaligheden
Hier verbleven de douaniers van de wielrijdersbrigade met hun gezin.
De spinnenkoppen / Friese Ruiters
Een verwijzing naar maatregelen van de douane tegen de gemotoriseerde smokkelaar.
De spinnenkoppen / Friese Ruiters
Burg-Kloosterstraat
Hamont-Achel
Voormalige douanewoningen
Voormalige woningen voor de douaniers en hun gezin.
Voormalig grenskantoor voor België en Nederland
Douanekantoor voor zowel Nederland als België.
Voormalig grenskantoor voor België en Nederland
Grensweg 65
Budel
Grensovergang met rijksgrenspaal 172
Op de grens tussen Nederland en België werden 388 gietijzeren grenspalen geplaatst, dit is paal 172.
Schutstraatje 20d
6021 CC Budel
Navigeer naar eindpunt
Routeverhaal
Schutstraatje 20d
6021 CC Budel
Navigeer naar startpunt
- Nederland – Jaren ’30. Er doen al een hele tijd stoere verhalen de ronde over het smokkelen in het grensgebied. Boter, suiker, zout en zelfs lingerie… Je kan het zo gek niet bedenken of mensen willen het de grens over krijgen voor een paar extra centen. Voor bewoners in de grensstreek is smokkelen een soort tweede natuur geworden, een spel om de commiezen te slim af te zijn.
- Het is een koude zonnige ochtend en het bevroren gras zorgt voor een witte gloed wanneer Johannes de Vlugge langs de boerderijen struint. Hij is op zoek naar smokkelwaar (4) om de grens over te smokkelen. Het gras kraakt bij iedere voetstap. Al snel komt hij zijn vriend tegen. Samen besluiten ze een borrel te gaan drinken in de kroeg even verderop. Nog snel wat goede moed indrinken.
- In de achterste hoek van het café zit een doorleefde man van zijn biertje te genieten. Hij hoort de vrienden praten en gromt: “Dat schiet toch niet op, overdag die kleine beetjes smokkelen. Je kunt beter ’s nachts in één keer je slag slaan.” De Vlugge hoort wat hij zegt, maar besluit tóch overdag een poging wagen.
- De vriend van de Vlugge draagt een zak vol smokkelwaar. Maar Johannes niet, Johannes heeft een groots plan. Hij klopt aan bij de boerderij voor de grens. De boerin, die ook in het complot zit, wenkt hem naar achteren waar een grote koe op hem staat te wachten. Met grote ogen kijkt de vriend van Johannes naar zijn kameraad die met de koe sjokkend achter zich aan het erf af loopt. Ze lopen richting het bos en gaan op zoek naar een plek om de grens ongezien te passeren. Wanneer ze over een smal bospaadje lopen, zien ze verderop een paar commiezen.
- Vol adrenaline ijsberen ze langs de grens (7). Johannes is niet zo snel met zijn koe. Als zijn vriend niet veel verderop besluit de oversteek te maken, blijft hij hangen in het prikkeldraad en wordt hij gepakt. Johannes probeert zich zo onopvallend mogelijk te verschuilen, maar de koe denkt daar anders over. Tijd voor het geheime wapen. Met stroop om de bek van de koe loopt het beest zonder te loeien als een mak lammetje mee. De commiezen zijn nog druk bezig met zijn vriend in het prikkeldraad en het lukt Johannes de grens over te steken (7). Bij de kroeg verderop verkoopt hij het dier. Katsjing!
- Tevreden met de buit besluit de Vlugge zichzelf te trakteren op een biertje in het café (11). Tot zijn verbazing ziet hij daar Cor Commies aan de toog zitten. Met zijn net verdiende geld koopt hij bij de eigenaar van het café een goede fles likeur. Johannes trekt zijn stoute schoenen aan, loopt naar de Commies en vraagt hem om vanavond een oogje dicht te knijpen in ruil voor de fles likeur. De Commies is hier absoluut niet van gediend, waarna de Vlugge zich snel uit de voeten maakt.
- Later die dag probeert hij het opnieuw. Bij een opslagplaats in de buurt (4) kan hij wel zestig kilo suiker ophalen. Hij leent een fiets en denkt terug aan het advies van die middag: ’s nachts is het beste moment om je slag te slaan. Als het hem lukt om deze bestelling vandaag nog af te leveren in Nederland, verdient hij net zoveel als in een week werk. Bij schemering trekken de Vlugge en zijn vriend met twee plunjebalen vol suiker richting de grens. Als ze denken dat de kust veilig is, ziet de Vlugge een snelle schaduw in de bosjes. Het is Cor Commies! Hij besluit te vluchten en met de volle maan die als een spotlight op de grens (16) schijnt ontwikkelt zich een heus kat-en-muisspel. Zal het Johannes lukken om de commiezen te ontvluchten?
Schutstraatje 20d
6021 CC Budel
Navigeer naar eindpunt
- 09
- 01
- 58
- 40
- 04
- 30
- 35
- 34
- 05
- 59
- 41
- 06
- 03
- 39
- 216
- 38
- 36
- 217
- 218
- 564
- 563
- 541
- 568
- 542
- 215
- 12
- 09